نویسه جدید وبلاگ
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
آشور |
|
|
|
اطلاعات اثر |
|
نوع |
|
iii, iv |
|
شمارهٔ ثبت |
|
منطقه |
|
تاریخچه |
|
تاریخچهٔ ثبت |
|
میراث در خطر؟ |
بلی |
* نام اظهارشده در فهرست
میراث جهانی یونسکو |
قلمروی امپراطوری اشور
آشور نام سرزمینی قدیمی است که در بخش میانی رود دجله و کوهستانهای مجاور آن قرار داشتهاست. اسم آشور از نام یک ربالنوع گرفته شده و پایتخت آن نخست شهر آشور بود که در ساحل رود دجله در جنوب موصل امروزی قرار داشت و سپس شاروکین و بعداً کالح و پس از آن نینوا (موصل امروزی) بودهاست. آشوریها اصولاً از نژاد سامی بودند و زبان آنان با سایر زبانهای سامی، مانندِ عربی و عبری همریشه است. دولت آشور دولت مهمی بود که در خاورمیانه قدیم تشکیل شد و در آغاز تابع بابل بود. در سال ۱۸۰۰ پ.م فرمانروایان اولیه آشوری شهرهای آشور، نینوا و اربیل را متحد کردند و سلسلههای پادشاهی آشور بعد از سال ۱۴۲۰ پ.م شکل گرفتند.
سال نو آشوری(خاب نیسان) اولین روز از ماه نیسان مصادف با روز اول ماه آوریل میباشد.
آشور در آغاز یکی از استانهای کشور بابل بود. آشوریها وقتی که متحد گردیده و از بابل جدا شدند چون سرزمینشان مانند بابل حاصلخیز نبود ناچار شدند که از دسترنج دیگران استفاده کنند، این بود که باج گیری و دست اندازی به سرزمینهای دیگر را در پیش گرفتند. نتیجتاً دولت آشور یک دولت حرفهای جنگجو و متجاوز شد. از خصایص آشوریها شقاوت و بی رحمی آنها نسبت به دشمنان است. آشور حدود هزار سال دوام کرد وحدود کشور از خاور و غرب توسعه یافت و لبنان و سوریه و فلسطین و مصر امروزی در تصرف آشوریان بود. آشور سرانجام در ۶۱۲ پ.م مغلوب دولت ماد شد.
رب النوع آشور که خدای آشوری ها از 26 قرن قبل از میلاد تا قرن هفتم قبل از میلاد مورد پرستش بوده.
تاریخ آشور [ویرایش]
نوشتارهای اصلی: تاریخ آشور و شاهان آشور
- منابع میخی سومری و اکدی قدیم- قرن ۲۳ پ.م.- قدیمترین اطلاعات در رابطه با تاریخ آشور هستند و مدارک زیر جزیی از منابع مزبور است:
۱- فهرست اسامی فرمانفرمایان کوتی که علیالظاهر منشأآن اطلاعات رسمی بوده و بخشی از آنچه را اصطلاحاً فهرست سلطنتی سومر مینامند تشکیل میداده است.
۲- شرح شاعرانهای در بارهٔ جنگ اوتوهگال پادشاه سومری شهر اور با تیریکان پادشاه کوتی. یاد داشت وقایعی که کاهنان غیبگو در آن باره پیشگویی کردهاند.
در میانرودان- بینالنهرین ـ قدیم مبدأ تاریخی وجود نداشت و سال شماری از روی وقایع بر جسته به عمل میآمد و هر سال به نام واقعهای بر جسته که وقوع یافته بوده نامیده میشد. از آنجمله بود وقایع مربوط به لشکر کشیهای سلاطین سومر و اکد به جبال زاگروس.
- منابع میخی آشور مربوط به هزارهٔ دوم پیش از میلاد بسیار قلیل است و تقریبا تنها از کتیبههای پادشاهان تشکیل شده و مربوط به مراسم و سازمان مذهبی میباشد و فقط بطور ضمنی - آن هم کلی- نتایج پیروزیهای عمدهٔ پادشاه را ذکر میکنند.
- کتیبههای آشوری مربوط به قرن نهم تا هفتم پیش از میلاد صورت دیگری دارد. برخی از آنها به لسانی شیوا، اطلاعات فراوان دربارهٔ کشورهایی که پادگان و اقامت دستجات جنگی آشور بوده، بدست میدهند. کتیبههای این عهد به چند نوع یا دسته منقسم میگردد:
۱- نامههایی به خدا- گزارشهای مشروح دربارهٔ یکی از لشکر کشیها که به عنوان معبد خدای بزرگ آشور میباشد. گزارشهای مزبور را کاتبان ادیب تنظیم نموده و مبتنی بر یاد داشتهای اصلی دبیران شاهی و صورتهای غنایم بوده است.
۲- سالنامهها- یا شرح لشکر کشیهای سالیانهٔ پادشاهان که از روی گزارشهای بدوی خلاصه و تنظیم گشته است و برخی بخشهای آن مختصر و ساده و از تحریف خالی نمیباشد.
۳- کتیبههای باز دید کلی- مجموعی از شروح لشکر کشیهای یک پادشاه از لحاظ جغرافیایی، نه تقدم و تاَخر تاریخی.
۴- کتیبههای پیروزی- که فقط حاوی نتایج پیروزیها به طور اختصار میباشد و ترتیبی در آن مراعات نگشته است.
به استثنای متون دستهٔ اول که مانند اسناد میخی عادی بر صفحات سفالین منقور میشده دیگر نوشتهها بر استوانهها، مخروطها و یا منشورهای سفالین و صفحات سنگ نقر میگشت و عادة به مناسبت ساختمان عمارتی در پی آن قرار داده میشد. بانیان آن میپنداشتند که وقتی ساختمان کهنه شد و فرو ریختن آغاز کرد یکی از پادشاهان آینده تصمیم به تجدید بنای آن گرفته و دیوارها را بر داشته کتیبه را مکشوف خواهد ساخت و خاطرهٔ اعمال پادشاهان بدین نحو محفوظ خواهد ماند. کتیبههای پیروزی یا فتحنامهها بر روی کار و نمای سنگی اطاقهای کاخها نیز در جای نمایانی نقر میشد.